Szarpanie samochodu przy przyspieszaniu to najczęściej sygnał, że silnik ma problem z układem zapłonowym, paliwowym lub dolotowym. Co oznacza, że auto szarpie podczas jazdy i dlaczego nie warto zwlekać z diagnozą? Główne przyczyny to zużyte świece zapłonowe, uszkodzone cewki i ogólnie niesprawny układ zapłonowy. Zapchany filtr paliwa lub powietrza, a także awarie wtryskiwaczy lub pompy paliwa to kolejne źródła problemu. Takie szarpanie silnika zazwyczaj zaburza prawidłowe spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej, co objawia się utratą płynności jazdy, zwłaszcza pod obciążeniem podczas gwałtownego przyspieszania.
Niesprawny układ zapłonowy jako główny podejrzany
W silnikach benzynowych, takich jak popularne TSI, najczęstszą przyczyną szarpania podczas dodawania gazu są usterki w układzie zapłonowym. Jakie elementy układu zapłonowego najczęściej powodują przerywanie pracy silnika? Jego zadaniem jest wytworzenie iskry, która zapala mieszankę paliwowo-powietrzną w cylindrach. Jeśli ten proces jest zaburzony, dochodzi do tzw. wypadania zapłonów, co kierowca odczuwa jako gwałtowne szarpanie i spadek mocy. Najczęściej ten problem powodują podstawowe elementy eksploatacyjne, a szarpanie przy przyspieszaniu staje się coraz bardziej uciążliwe.
Zużyte świece zapłonowe to klasyczny powód problemów z szarpaniem silnika, wskazujący na układ zapłonowy. Zastanawiasz się, jak samodzielnie sprawdzić świece i cewki zapłonowe? Z czasem elektrody w świecach ulegają erozji, co utrudnia przeskoczenie iskry, powodując szarpanie. Standardowe świece należy wymieniać co około 40 tysięcy kilometrów, a irydowe co 100 tysięcy. Zaniedbanie wymiany świec prowadzi do niepełnego spalania i szarpania, szczególnie przy gwałtownym przyspieszaniu. Równie często winowajcą są cewki zapłonowe; uszkodzone cewki to częsty problem. W nowoczesnych autach każda świeca ma swoje cewki, a awaria jednej z nich wyłącza cylinder z pracy. Objawia się to silnymi wibracjami, nierówną pracą silnika i zapaleniem się kontrolki „check engine”. Wadliwe cewki to pewne szarpanie.
Problemy z zasilaniem paliwem i ich objawy
Układ paliwowy jest odpowiedzialny za dostarczenie odpowiedniej ilości paliwa do silnika. Czy problemy z układem paliwowym mogą powodować szarpanie przy przyspieszaniu? Zdecydowanie tak. Jakiekolwiek zakłócenia w tym procesie natychmiast odbijają się na kulturze pracy jednostki napędowej, powodując dławienie i szarpanie silnika. Jedną z najczęstszych przyczyn jest zapchany filtr paliwa, co obciąża pracę pompy paliwa. Z czasem zbierają się w nim zanieczyszczenia, które ograniczają przepływ paliwa, zwłaszcza gdy zapotrzebowanie na nie gwałtownie rośnie, czyli podczas przyspieszania. To typowy problem prowadzący do szarpania przy każdym mocniejszym przyspieszaniu.
Poważniejszą awarią w obrębie układu paliwowego jest uszkodzenie pompy paliwa, umieszczonej w baku. Jej zużycie objawia się nie tylko szarpaniem przy przyspieszaniu, ale często również charakterystycznym wyciem. Silnik może mieć też problemy z uruchomieniem. Co zrobić, gdy samochód szarpie po zatankowaniu paliwa? Problem ten często wskazuje na zanieczyszczone paliwo. Równie kosztowne bywają awarie wtryskiwaczy, które odpowiadają za precyzyjne dawkowanie paliwa. Szczególnie wrażliwe są wtryskiwacze w silnikach z wtryskiem bezpośrednim. Ich uszkodzenie lub zabrudzenie prowadzi do nierównej pracy i szarpania, a w silnikach typu Diesel może mu towarzyszyć czarny dym z rury wydechowej. Słaba praca pompy paliwa, a także uszkodzona pompa paliwa, to częsta przyczyna szarpania.
Zakłócenia w dopływie powietrza do silnika
Do prawidłowego spalania silnik potrzebuje nie tylko paliwa, ale i odpowiedniej ilości powietrza. Jakie objawy wskazują na problemy z dopływem powietrza? Problemy z jego dostarczeniem są częstą przyczyną szarpania. Podstawowym elementem jest filtr powietrza. Jego zapchanie ogranicza dopływ tlenu, co prowadzi do tworzenia zbyt bogatej mieszanki paliwowo-powietrznej, niepełnego spalania i w efekcie dławienia się silnika przy przyspieszaniu. Taki problem z filtrem jest typowym objawem zaniedbania serwisowego i powoduje odczuwalne szarpanie podczas każdego przyspieszania.
Innym problemem jest tzw. lewe powietrze, czyli nieszczelność w układzie dolotowym, co bezpośrednio wpływa na pracę silnika. W jaki sposób problemy z dopływem powietrza (filtr powietrza, nieszczelności) wpływają na pracę silnika? Powietrze dostaje się do silnika z pominięciem przepływomierza, co zaburza obliczenia sterownika silnika dotyczące składu mieszanki. Powoduje to falowanie obrotów na biegu jałowym i szarpanie podczas jazdy. Często towarzyszy temu również falowanie obrotów pod obciążeniem. Za problem i szarpanie może odpowiadać również uszkodzony lub zanieczyszczony czujnik przepływu powietrza (przepływomierz) lub sonda lambda, który wysyła do komputera błędne dane, prowadząc do niewłaściwego dawkowania paliwa i szarpania przy przyspieszaniu.
Szarpanie w silnikach Diesla i z instalacją LPG
Choć wiele przyczyn szarpania jest wspólnych dla wszystkich typów silników, jednostki wysokoprężne oraz te zasilane gazem mają swoje specyficzne słabości. Co powoduje szarpanie w silniku Diesla? W silnikach Diesel szarpanie przy przyspieszaniu często wiąże się z układem wtryskowym. Zużyte wtryskiwacze lub nieszczelne podkładki pod nimi powodują nieprawidłowe dawkowanie oleju napędowego i generują problem. Innym podejrzanym jest pompa paliwa wysokiego ciśnienia. W zimie problemem i przyczyną szarpania może być także zapchany filtr paliwa z powodu wytrącania się parafiny z letniego paliwa.
W przypadku samochodów z instalacją LPG, często pojawia się pytanie: jakie są najczęstsze przyczyny szarpania silnika w samochodzie z LPG? Jeśli szarpanie występuje tylko podczas jazdy na gazie, przyczyn należy szukać w samej instalacji. Dlaczego auto z instalacją LPG szarpie i jak to zdiagnozować? Najczęściej jest to efekt zużytych lub zapchanych filtrów gazu (fazy ciekłej i lotnej), awarii reduktora, który nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego ciśnienia przy wyższym obciążeniu, lub rozkalibrowania sterownika. Czasem problemem jest też zbyt wczesne przełączanie zasilania na LPG, gdy silnik nie jest jeszcze odpowiednio rozgrzany, co powoduje szarpanie przy przyspieszaniu.
Inne potencjalne źródła problemu
Jeśli podstawowe układy zostały sprawdzone, a samochód nadal szarpie, należy poszukać przyczyny gdzie indziej. W jaki sposób elektronika i czujniki mogą wywołać szarpanie? Jednym z winowajców może być zapchany układ wydechowy, a konkretnie katalizator lub filtr cząstek stałych (DPF) w silnikach Diesel. Czy zapchany katalizator może powodować takie objawy? Tak, ponieważ ogranicza on swobodny przepływ spalin, co „dusi” silnik i powoduje utratę mocy oraz szarpanie pod obciążeniem. Podobne objawy, w tym silne szarpanie silnika, może dawać uszkodzony zawór recyrkulacji spalin (Zawór EGR), który blokuje się w pozycji otwartej, zaburzając skład mieszanki.
Czasami źródło problemu leży w układzie przeniesienia napędu. Czy szarpanie może być spowodowane przez skrzynię biegów (manualną lub automatyczną)? W autach z manualną skrzynią biegów szarpanie przy ruszaniu może oznaczać zużycie sprzęgła lub dwumasowego koła zamachowego. W pojazdach z automatyczną skrzynią biegów, jak popularna DSG, problem szarpania może być spowodowany niskim poziomem oleju w skrzyni lub awarią jej sterownika. Nie można także wykluczyć awarii czujników wchodzących w skład układu sterowania silnikiem, takich jak czujnik położenia wału korbowego czy sonda lambda, które dostarczają kluczowych informacji do sterownika silnika i mogą powodować szarpanie przy przyspieszaniu.
Jak zdiagnozować przyczynę szarpania
Samodzielna diagnostyka powinna zacząć się od najprostszych i najtańszych do sprawdzenia elementów, aby zidentyfikować problem szarpania. Warto ocenić stan filtra powietrza i filtra paliwa, a także sprawdzić, kiedy ostatnio wymieniane były świece zapłonowe. Zwróć uwagę, w jakich okolicznościach pojawia się szarpanie – czy na zimnym, czy na ciepłym silniku? Szarpanie silnika na zimnym a na ciepłym – jakie są różnice w przyczynach? Analiza, czy problem występuje przy określonych obrotach, czy tylko na jednym rodzaju paliwa (w przypadku aut z LPG), będzie cenną wskazówką dla mechanika.
Jak wygląda diagnostyka szarpiącego silnika? Kolejnym krokiem jest diagnostyka komputerowa za pomocą skanera OBD2. Co robić, gdy samochód szarpie, ale kontrolka 'check engine’ się nie świeci? Nawet wtedy w pamięci sterownika mogły zostać zapisane kody błędów. Kody z serii P030x wskazują na wypadanie zapłonów, co zawęża poszukiwania problemu do świec, cewek lub wtryskiwaczy. Jeśli proste działania nie przynoszą rezultatu, należy udać się do warsztatu. Czy szarpanie przy przyspieszaniu zawsze oznacza drogą naprawę? Niekoniecznie, ale profesjonalna diagnostyka komputerowa jest kluczowa. Mechanik przeprowadzi testy, jak pomiar ciśnienia w układzie paliwowym czy analizę pracy silnika. Czy warto kupować używane auto z objawem szarpania silnika? To ryzykowne, gdyż szarpanie może być objawem zarówno drobnej usterki, jak i poważnej awarii silnika.
