Odpowietrzenie układu chłodzenia polega na usunięciu pęcherzyków powietrza, które blokują prawidłowy obieg płynu chłodniczego i mogą prowadzić do przegrzania silnika. Proces ten, kluczowy dla zdrowia każdego silnika spalinowego, najczęściej wykonuje się, uzupełniając płyn w zbiorniczku wyrównawczym, a następnie uruchamiając silnik z włączonym ogrzewaniem na maksimum. Powietrze usuwa się poprzez poluzowanie specjalnych śrub odpowietrzających (odpowietrzniki) lub, w autach bez nich, przez ostrożne odkręcenie korka zbiorniczka wyrównawczego po częściowym ostygnięciu rozgrzanego silnika.
Po czym poznać zapowietrzony układ chłodzenia?
Zatem po czym poznać, że układ chłodzenia jest zapowietrzony? Obecność powietrza w układzie chłodzenia jest niepożądana i może prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika, dlatego tak ważne jest wiedzieć, jakie są objawy zapowietrzonego układu chłodzenia. Rozpoznanie ich to pierwszy krok do uniknięcia napraw. Najczęstszym sygnałem jest niestabilna praca wskaźnika temperatury – jego gwałtowne skoki lub utrzymywanie się powyżej normy świadczą o problemach z cyrkulacją płynu. Grozi to przegrzaniem silnika, szczególnie podczas wolnej jazdy.
Charakterystycznym objawem, często zauważalnym zimą, jest nieskuteczne ogrzewanie kabiny. Mimo że silnik osiągnął temperaturę roboczą, z nawiewów leci chłodne powietrze. Dzieje się tak, ponieważ korek powietrzny blokuje przepływ gorącego płynu chłodniczego do nagrzewnicy. Inne symptomy to bulgotanie dochodzące z okolic deski rozdzielczej. Może to świadczyć o przemieszczaniu się pęcherzyków powietrza w układzie. W skrajnych przypadkach, zapowietrzenie może prowadzić do ubytków płynu chłodniczego bez widocznych nieszczelności.
Jak odpowietrzyć układ chłodzenia? Instrukcja krok po kroku
Procedura odpowietrzania układu chłodzenia może różnić się w zależności od modelu auta, jednak podstawowe zasady są takie same. Kluczowe jest zachowanie ostrożności – czynności związane z odkręcaniem korka wlewu płynu lub zbiorniczka wyrównawczego należy wykonywać na zimnym silniku. Otwarcie gorącego układu grozi wyrzutem wrzącego płynu i poparzeniami. Istnieją dwie główne metody, które opiszemy krok po kroku, odpowiadając na pytanie, jak odpowietrzyć układ chłodzenia.
W samochodach wyposażonych w odpowietrzniki proces jest ułatwiony. Należy uzupełnić płyn chłodniczy w zbiorniczku wyrównawczym i pozostawić go otwartym. Uruchom silnik i poczekaj, aż osiągnie temperaturę roboczą, co spowoduje otwarcie elementu takiego jak Termostat. Zlokalizuj odpowietrznik – zazwyczaj na jednym z przewodów chłodzenia, w pobliżu nagrzewnicy. Delikatnie go poluzuj. Usłyszysz syk uchodzącego powietrza. Kiedy z zaworu zacznie jednostajnie wypływać płyn chłodniczy bez bąbelków, dokręć go. W trakcie całego procesu odpowietrzania kontroluj poziom płynu w zbiorniczku.
Jeśli Twój samochód nie ma dedykowanych odpowietrzników, procedurę przeprowadza się przez zbiorniczek wyrównawczy. Jak to zrobić? Uzupełnij płyn chłodniczy do poziomu maksymalnego i zakręć korek. Uruchom silnik i ustaw ogrzewanie na maksymalną temperaturę. Pozwól silnikowi pracować, aż wskaźnik temperatury osiągnie normalny poziom, a wentylator chłodnicy się włączy. Wyłącz silnik i poczekaj, aż ostygnie. Ostrożnie odkręcaj korek zbiorniczka wyrównawczego. Usłyszysz syk uwalnianego powietrza. Po całkowitym ostygnięciu silnika sprawdź poziom płynu i uzupełnij go. Czasami proces odpowietrzania trzeba powtórzyć.
Przygotowanie samochodu i narzędzi do odpowietrzania
Warto wiedzieć, jakie narzędzia i materiały przygotować przed odpowietrzaniem. Prawidłowe przygotowanie jest kluczem do skutecznego i bezpiecznego procesu. Upewnij się, że silnik jest całkowicie zimny. Zaparkuj samochód na równej powierzchni, a najlepiej przodem na wzniesieniu. Taka pozycja sprawi, że zbiornik wyrównawczy stanie się najwyższym punktem układu chłodzenia, co ułatwi naturalne przemieszczanie się powietrza w jego kierunku.
Będziesz potrzebować nowego płynu chłodniczego (Płyn chłodniczy), zgodnego ze specyfikacją producenta, co jest ważne przy każdej wymianie płynu chłodniczego. Zaopatrz się w rękawice ochronne. Przydatny będzie lejek, zapobiegający rozlewaniu i dostawaniu się powietrza podczas uzupełniania płynu. Pamiętaj, że zużyty płyn chłodniczy jest toksyczny. Czy można samodzielnie wymienić płyn chłodniczy? Tak, ale wymaga to ostrożności i odpowiedniej utylizacji starego płynu.
Rola termostatu i nagrzewnicy w procesie odpowietrzania
Zrozumienie działania dwóch elementów – termostatu i nagrzewnicy – jest niezbędne do prawidłowego odpowietrzenia układu chłodzenia. Termostat to zawór regulujący przepływ płynu chłodniczego. Gdy silnik jest zimny, zawór pozostaje zamknięty, a płyn krąży w małym obiegu, omijając główny radiator, co przyspiesza wzrost temperatury. Dopiero po osiągnięciu temperatury roboczej termostat otwiera się, puszczając płyn na duży obieg, czyli przez główny radiator. Dlatego odpowietrzanie należy przeprowadzać na rozgrzanym silniku, gdy płyn krąży po całym układzie.
Drugim istotnym elementem jest nagrzewnica, która odpowiada za ogrzewanie kabiny. Jest to mała chłodnica, przez którą przepływa gorący płyn z układu chłodzenia. Ze względu na swoje położenie, często gromadzi się w niej powietrze. Aby je usunąć, należy otworzyć jej obieg, ustawiając w samochodzie ogrzewanie na maksymalną temperaturę. Ten prosty krok pozwala na przepłukanie jej i usunięcie uwięzionych pęcherzyków powietrza.
Profesjonalne metody odpowietrzania – narzędzia podciśnieniowe
Zastanawiając się, ile trwa odpowietrzanie układu chłodzenia, trzeba wiedzieć, że ręcznie może to zająć do kilkudziesięciu minut. Warsztaty często stosują szybszą metodę podciśnieniową, wymagającą specjalistycznego przyrządu. Urządzenie to, po zamontowaniu na wlewie zbiorniczka wyrównawczego lub chłodnicy, wytwarza w całym układzie chłodzenia podciśnienie. Proces ten ma dwie kluczowe zalety i gwarantuje skuteczne usunięcie powietrza z silnika.
Po pierwsze, wysysa całe powietrze z układu, nawet z niedostępnych miejsc. Po drugie, wytworzone podciśnienie pozwala na sprawdzenie szczelności systemu. Jeśli ciśnienie spada, wskazuje to na nieszczelności, które można naprawić przed napełnieniem układu nowym płynem. Po upewnieniu się, że system jest szczelny, urządzenie zasysa nowy płyn chłodniczy, wypełniając całą przestrzeń. Jest to metoda najszybsza i stanowi element precyzyjnej wymiany płynu chłodniczego.
Co zrobić, gdy odpowietrzanie nie rozwiązuje problemu przegrzewania?
Co zrobić, gdy po odpowietrzeniu nadal jest problem z ogrzewaniem lub silnik się przegrzewa? Jeśli mimo starannego odpowietrzania układu chłodzenia problem nadal występuje, przyczyna leży głębiej. Zapowietrzenie jest często objawem, a nie źródłem problemu. Warto poznać przyczyny i konsekwencje zapowietrzenia. Należy sprawdzić układ pod kątem nieszczelności. Nawet mały wyciek z uszkodzonej chłodnicy czy elementu takiego jak Pompa wodna (Pompa wodna) może powodować zasysanie powietrza.
Kolejnym podejrzanym jest termostat. Jeśli zaciął się, będzie blokował przepływ płynu do chłodnicy, powodując przegrzanie silnika. Innym winowajcą może być niesprawna pompa wody, której wirnik nie zapewnia odpowiedniej cyrkulacji. W najgorszym razie przyczyną jest uszkodzona uszczelka pod głowicą (Uszczelka podgłowicowa). Taka usterka powoduje przedostawanie się spalin do układu chłodzenia, co prowadzi do jego ciągłego zapowietrzania. Warto znać najczęstsze błędy podczas diagnozy, a w razie wątpliwości odwiedzić warsztat.
Zapowietrzony układ chłodzenia. Jak tego uniknąć?
Jak zapobiegać zapowietrzeniu układu chłodzenia? Najlepszym sposobem jest regularna kontrola. Podstawą jest systematyczne sprawdzanie poziomu płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym – zawsze na zimnym silniku. Poziom powinien znajdować się pomiędzy oznaczeniami MIN i MAX. Nagły spadek poziomu płynu jest sygnałem alarmowym, który najczęściej świadczy o problemie w układzie chłodzenia.
Wiedza o tym, jak dbać o układ chłodzenia, by uniknąć problemów w przyszłości, jest kluczowa. Podczas każdej wymiany płynu chłodniczego, którą zaleca się przeprowadzać co 2-5 lat, należy przestrzegać procedury prawidłowego odpowietrzania. Warto wiedzieć, jak odpowietrzyć układ chłodzenia z gazem (LPG), gdyż może on wymagać dodatkowej uwagi. Pośpiech lub pominięcie któregoś z kroków to częsta przyczyna problemów. Regularna kontrola stanu przewodów i szybka reakcja na wahania temperatury czy słabsze ogrzewanie pozwoli uniknąć poważnych awarii silnika.
